1. Tedbir nafakası nedir?

Tedbir nafakası, boşanma davası açılmadan önce veya devam ederken, eşlerin veya ortak çocukların ekonomik mağduriyetini önlemek amacıyla mahkemece geçici olarak hükmedilen nafaka türüdür. Türk Medeni Kanunu’nun 169. maddesi uyarınca hâkim, boşanma veya ayrılık davası açıldığında tarafların geçimini, barınmasını ve çocukların bakımını güvence altına alacak önlemleri re’sen alır.

Dava süresince taraflar arasında dengeyi korumayı hedefleyen bu nafaka, özellikle kadınlar ve çocuklar lehine hükmedilir, hayat standartlarının düşmesini engeller ve yasal sürecin tamamlanmasına kadar geçerlidir.

2. Tedbir nafakasının hukuki dayanağı nedir?

TMK m.169: “Boşanma veya ayrılık davası açılınca hâkim, davanın devamı süresince gerekli olan geçici önlemleri kendiliğinden alır.” TMK m.197: “Eşlerden biri ortak yaşamdan haklı bir sebep olmaksızın kaçınırsa veya birlikte yaşama imkânsız hale gelirse, diğer eş uygun nafaka talep edebilir.”

Çocuklara ilişkin tedbir nafakası ise Anayasa’nın 41. maddesiyle “Ailenin korunması ve çocuk hakları” hükmünü tamamlar; çocuğun üstün yararı esastır.

3. Hangi hallerde tedbir nafakası talep edilebilir?

• Boşanma veya ayrılık davası açılması — TMK m.169 kapsamında, dava açıldığı anda.
• Fiilî ayrılık — Evlilik sürerken ayrı yaşama durumunda TMK m.197’e dayanarak.
• Geçici velayet — Çocuğun geçici velayeti verildiğinde, çocuğun barınma ve bakım ihtiyaçları için.
• Ekonomik eşitsizlik — Taraflar arasında ciddi gelir farkı varsa, zayıf tarafın korunması için.
• Şiddet veya koruma kararları — 6284 sayılı Kanun kapsamında koruma tedbirleriyle birlikte.

4. Tedbir nafakası nasıl talep edilir ve süreç nasıl işler?

Tedbir nafakası talebi, boşanma davasıyla birlikte veya ayrı bir dava olarak Aile Mahkemesi'ne sunulabilir. Talep, dava dilekçesi içinde yer alabileceği gibi, ayrı bir dilekçeyle de yapılabilir. Başvuru yapılırken, nafaka talep eden tarafın ve varsa müşterek çocukların ekonomik durumları detaylı şekilde ortaya konmalıdır.

Mahkeme, tarafların beyanlarını, sundukları belgeleri ve sosyal ekonomik durum araştırmalarını değerlendirerek, tedbir nafakasına ilişkin karar verir. Genellikle ilk tensip tutanağında veya ön inceleme duruşmasında tedbir nafakası karara bağlanır.

Mahkeme, talep olmasa bile TMK m.169 uyarınca re’sen nafakaya hükmedebilir. Bu kararın icrası için, kararın tebliğ edilmesinden sonra ödeme yapılmazsa ilamlı icra takibi yoluna gidilebilir.

5. Tedbir nafakası davalarında hangi mahkemeler görevlidir ve yetkilidir?

Tedbir nafakası davaları yalnızca Aile Mahkemelerinde görülür. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde ise, Asliye Hukuk Mahkemesi Aile Mahkemesi sıfatıyla görev yapar.

Yetkili mahkeme ise boşanma davası açılmışsa bu davaya bakan mahkemedir. Boşanma davası yoksa:

• Karşı tarafın yerleşim yeri Aile Mahkemesi
• Tarafların birlikte yaşadığı son yer Aile Mahkemesi

Bursa’da tedbir nafakası başvuruları; Nilüfer, Osmangazi ve Yıldırım ilçelerinde bulunan Aile Mahkemeleri'nde açılabilir. Uygulamada yerel mahkemelerin yaklaşımı ve iş yükü, dava sürecinin süresini doğrudan etkileyebilir.

6. Tedbir nafakası miktarı neye göre ve nasıl belirlenir?

Tedbir nafakası miktarı belirlenirken, mahkeme tarafların mali durumunu, çocukların ihtiyaçlarını ve genel yaşam standartlarını dikkate alır. Miktarın belirlenmesinde dikkate alınan başlıca kriterler şunlardır:

• Tarafların gelir düzeyi: Maaş bordroları, kira gelirleri, banka hesap dökümleri, SGK kayıtları.
• Giderler ve yaşam standartları: Kira, fatura, çocukların eğitim ve sağlık masrafları gibi düzenli harcamalar.
• Çocukların yaşı ve özel ihtiyaçları: Sağlık durumu, okul türü, özel eğitim gereksinimi gibi faktörler.

Hâkim, tarafların sunduğu bilgi ve belgeler ile gerektiğinde re’sen yapacağı araştırmalara dayanarak, nafaka miktarını takdir yetkisi çerçevesinde belirler. Ayrıca, tedbir nafakası geçici nitelikte olduğundan, kalıcı nafaka türlerinde olduğu gibi uzun vadeli hesaplamalara gidilmez.

7. Tedbir nafakası ne kadar süreyle geçerlidir ve nasıl sona erer?

Tedbir nafakası, boşanma davasının açılmasıyla birlikte başlar ve dava kesinleşene kadar devam eder. Boşanma kararının kesinleşmesiyle birlikte bu nafaka sona erer ve yerine yoksulluk nafakası veya iştirak nafakası gibi kalıcı nafaka türleri devreye girebilir.

Ayrıca bazı özel durumlarda tedbir nafakası dava açılmadan önceki fiilî ayrılık dönemine kadar geriye dönük olarak da hükmedilebilir. Bunun için ekonomik mağduriyetin ve ayrılığın belgelenmesi gerekir.

Nafakanın sona erme nedenleri arasında:

• Boşanma kararının kesinleşmesi
• Tarafların yeniden bir araya gelmesi
• Nafaka yükümlüsünün veya alacaklısının vefatı
• Ekonomik şartların değişmesi ve mahkemeye yapılan kaldırma talebi

Taraflardan biri, gelir durumunun değiştiğini veya artık nafakaya ihtiyaç olmadığını gerekçelendirirse, nafakanın kaldırılması veya azaltılması talep edilebilir. Mahkeme güncel ekonomik koşulları değerlendirerek yeni bir karar verebilir.

8. Yargıtay Kararları Işığında Tedbir Nafakası Nasıldır?

Tedbir nafakasına ilişkin Yargıtay kararları, uygulamada hâkimlerin nasıl karar verdiğini anlamak açısından önemlidir. Aşağıda, güncel ve emsal teşkil eden Yargıtay kararlarına yer verilmiştir.

9. Bursa’da Tedbir Nafakası Davası Süreci Nasıldır?

Bursa’da tedbir nafakası davası açmak isteyen kişilerin öncelikle yetkili mahkemeye başvurmaları gerekir. Bursa, Türkiye'nin en yoğun nüfusa sahip şehirlerinden biri olması sebebiyle aile hukuku davalarında da büyük bir iş yüküne sahiptir. Bu nedenle her adım planlı, belgeler eksiksiz ve hukuki strateji net olmalıdır.

Bursa’da Yetkili Mahkemeler Hangileridir?

Tedbir nafakası talepleri, Bursa’da yerleşim yerlerine göre dağıtılmış olan Nilüfer Aile Mahkemesi, Osmangazi Aile Mahkemesi ve Yıldırım Aile Mahkemesi nezdinde değerlendirilir. Başvuru yapılacak mahkeme, nafaka talep eden eşin veya çocuğun yerleşim yeri ya da evliliğin en son sürdürüldüğü yer mahkemesi olabilir.

Başvuru İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

• Nüfus kayıt örneği
• Gelir durumunu gösterir belgeler (maaş bordrosu, banka dökümü, SGK kaydı)
• Giderleri kanıtlayan belgeler (kira kontratı, okul/sağlık faturaları)
• Fiilî ayrılık varsa bu durumu gösteren tanık beyanları veya deliller
• Varsa mevcut koruma kararı veya önleyici tedbir kararı

Bu belgeler, mahkemeye sunulan dilekçeyle birlikte ibraz edilmeli ve talep edilen nafaka miktarının hukuki dayanakları açıklanmalıdır.

Yargılama Süreci Nasıl İlerler?

Tedbir nafakası talebi genellikle boşanma davasıyla birlikte yapılırsa, tensip zaptında ilk olarak değerlendirilir. Ayrı bir dava şeklinde açılmışsa, mahkeme ön inceleme duruşmasında tarafları dinler, belgeleri inceler ve gerekirse ekonomik araştırma yapılmasını ister. Bursa’daki mahkemeler, sıklıkla Sosyal İnceleme Raporu (SİR) talep ederek nafakanın adil belirlenmesini sağlamaktadır.

Mahkeme Kararı Uygulanmazsa Ne Yapılır?

Nafaka yükümlüsü, mahkeme tarafından verilen tedbir nafakası kararına uymuyorsa, alacaklı taraf ilamlı icra takibi başlatabilir. Bu durumda Bursa İcra Müdürlükleri devreye girer ve nafaka borçlusuna ödeme emri tebliğ edilir. Ödeme yapılmazsa, icra ceza kapsamında tazyik hapsi gibi yaptırımlar gündeme gelir.

Bursa’da Avukatla Takip Etmenin Önemi Nedir?

Bursa’daki mahkemelerin yoğunluğu ve uygulama farklılıkları göz önüne alındığında, tedbir nafakası sürecinin profesyonel bir Bursa aile hukuku avukatı tarafından yürütülmesi önemlidir. Deneyimli bir avukat, doğru belgelerin toplanması, uygun dilekçelerin hazırlanması ve sürecin hızlandırılması açısından büyük katkı sağlar.

Hukuk büromuz, Bursa’da yürüttüğü tedbir nafakası davalarında müvekkillerine detaylı yönlendirme ve stratejik temsil hizmeti sunmaktadır.

10. Tedbir Nafakası Hakkında En Çok Sorulan Sorular Nelerdir?

11. Tedbir Nafakası Haklarınız İçin Profesyonel Hukuki Destek Alın

Tedbir nafakası, boşanma davası sürecinde veya evlilik birliğinin fiilen sona erdiği durumlarda taraflardan birinin veya müşterek çocukların ekonomik açıdan mağdur olmalarını önlemek amacıyla uygulanan geçici bir tedbirdir. Ancak bu tedbirin etkili ve adil bir şekilde işlemesi için hukuki bilgi ve stratejik yaklaşım son derece önemlidir.

Her nafaka dosyası kendi içinde farklıdır; tarafların gelir düzeyleri, yaşam tarzları, çocukların özel ihtiyaçları ve sosyal koşullar gibi değişkenler, tedbir nafakası miktarının doğru belirlenmesi açısından belirleyici unsurlar arasında yer alır. Bu nedenle, nafaka talebi yaparken yalnızca bir dilekçe sunmak yeterli olmayabilir; belgelerin düzenlenmesi, gelir ve gider tablolarının hazırlanması, tanık ifadelerinin yapılandırılması ve sürecin stratejik olarak yönetilmesi gerekir.

Bursa’da faaliyet gösteren Can Çiftçi Hukuk Bürosu olarak, Aile Hukuku ve özellikle nafaka davaları alanında uzmanlaşmış tecrübemizle müvekkillerimize kapsamlı hukuki destek sunmaktayız. Mahkemeler nezdinde etkin ve etkili bir temsil sağlamak, hak kaybı yaşanmaması için stratejik dilekçeler hazırlamak ve gerekirse icra süreçlerini yönetmek hukuk büromuzun öncelikleri arasında yer almaktadır.

Tedbir nafakası talebinizin kabul edilmesini, hakkaniyete uygun bir miktarın belirlenmesini ve gerektiğinde mahkeme kararının icra edilmesini sağlamak için profesyonel bir avukattan destek almanız, hem zaman hem de hak kaybının önlenmesi bakımından kritik önem taşır.

Eğer siz de boşanma sürecinde ekonomik güvenliğinizi teminat altına almak, çocuklarınızın ihtiyaçlarını güvence altına almak veya fiilî ayrılık durumunda nafaka talebinde bulunmak istiyorsanız, Bursa Aile Mahkemelerinde görülen nafaka davalarında deneyimli bir avukatla çalışmanız tavsiye edilir.

📞 Detaylı bilgi ve danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz:
0 (531) 921 83 36
📩 av.canciftci@gmail.com